Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmus + «Day One in Europe»
DOWNLOAD FILE:
Βασικός στόχος του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus + “Day One in Europe” ήταν η δημιουργία παιδαγωγικών εργαλείων για την καλύτερη υποδοχή των παιδιών από οικογένειες μεταναστών και προσφύγων κατά την ένταξή τους τόσο στην καθημερινή ζωή του σχολείου όσο και σε δομές φιλοξενίας της χώρας υποδοχής. Αναλυτικότερα, κύρια επιδίωξη ήταν αφενός η πιο ομαλή ένταξη των παιδιών μεταναστών και προσφύγων στα σχολικά και κοινωνικά περιβάλλοντα της χώρας υποδοχής και αφετέρου η ενίσχυση και ενδυνάμωση του πολιτισμικού τους υπόβαθρου και της μητρικής τους γλώσσας. Εταίροι του προγράμματος αποτέλεσαν οι: LE LABA, Ecole élémentaire Ferdinand Buisson, και Territoires Alimentaires από τη Γαλλία, Ecole Fondamentale de l’ Athénée Royal Bruxelles 2 από το Βέλγιο, Instituto Comprensivo Palmanova από Ιταλία, Momentum Marketing Services Limited από Ιρλανδία και VisMedNet Association από Μάλτα. Σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος, οι παραπάνω εταίροι ασχολήθηκαν με τη δημιουργία των Lunch box, Mail box, Playing box, Music box και Language box.
H ελληνική συμμετοχή και η συγκεκριμένα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. ΣυνκοινΩ ασχολήθηκαν με τη δημιουργία του PlayBox, όπου βασική επιδίωξη είναι η αξιοποίηση μορφών του Θεάτρου στην Εκπαίδευση και του Κοινωνικού Θεάτρου στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο του Playbox σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν τα ακόλουθα 6 βιωματικά εργαστήρια που αφορούν τη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση των επιμορφούμενων εκπαιδευτικών-συνεργατών του προγράμματος.
Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών – Βιωματικά εργαστήρια για ενήλικες
1.Δυναμική της ομάδας: γνωριμία των μελών
-Στο video παρουσιάζεται ένα παιχνίδι γνωριμίας, σύμφωνα με το οποίο οι συμμετέχοντες/ουσες καλούνται αρχικά να ζωγραφίσουν τον χώρο εργασίας τους[1] και ακολούθως να παρουσιάσουν στο ζευγάρι τους τον εαυτό τους μέσα σε αυτόν. Τα ζευγάρια ανταλλάσσουν τις σχετικές πληροφορίες και τελικά ο/η καθένας/μια καλείται να παρουσιάσει το ζευγάρι του στην ολομέλεια/στον κύκλο.
- Δημιουργικότητα: Από το ερέθισμα προς τον ρόλο και την ιστορία
Στο video προτείνεται μια βιωματική διαδικασία που ακολουθήθηκε, προκειμένου κάθε συμμετέχων/ουσα, εκκινώντας από το ίδιο ερέθισμα (μια αμφίσημη εικόνα), να οδηγηθεί στη δημιουργία του ρόλου του/της και κατ’ επέκταση της ιστορίας του/της.
-Αρχικά ζητείται από τον/την καθένα/καθεμιά να ζωγραφίσει την πρώτη φιγούρα που διέκρινε από το ερέθισμα, κάνοντας μία συγκεκριμένη επιλογή.
-Ακολούθως κάθε μέλος καλείται να σωματοποιήσει το πρόσωπο (φιγούρα) που έχει ζωγραφίσει και με τη συμβολή της τεχνικής δοσμένες συνθήκες να δημιουργήσει τον ρόλο του, απαντώντας στα ερωτήματα: Ποιος; Πού; Πότε; Τι γίνεται; Τι θέλει ο ρόλος; Πώς;
-Ακολούθως καλούνται κάποιοι/οιες εθελοντές/ριες σε συνέντευξη ή σύμφωνα με την τεχνική τοποθετούνται σε ανακριτική καρέκλα και τίθενται ερωτήσεις από την ολομέλεια.
-Ανάλογα με την ιστορία που δημιουργείται και το δραματικό της ενδιαφέρον προτείνονται από τον/την εμψυχωτή/ρια επιλεγμένες τεχνικές δραματοποίησης για την περαιτέρω εμβάθυνση στην ιστορία: flashback σκηνή, fast forward σκηνή, συμβουλές, περίγραμμα χαρακτήρα, alter ego, κ.α.
- Δημιουργικότητα: Ροή, ευελιξία και φαντασία
Το συγκεκριμένο εργαστήριο αφορά στη διερεύνηση της αναπόδραστης σχέσης μεταξύ της Δημιουργικότητας και της Τέχνης, καθώς οι συμμετέχοντες/ουσες καλούνται να συμμετέχουν βιωματικά σε μια αισθητική εμπειρία. Αναλυτικότερα, στο εργαστήριο επιλέγονται και υλοποιούνται συγκεκριμένες βιωματικές δραστηριότητες και θεατρικά παιχνίδια με στόχο την ανάπτυξη των βασικών χαρακτηριστικών της δημιουργικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η ροή (το πλήθος ιδεών), η ευελιξία (η ποικιλία στις ιδέες) και η φαντασία. Σχετικές δραστηριότητες που παρουσιάζονται στο video είναι η πολυχρησία (μεταμόρφωση) ενός αντικειμένου, ο καταιγισμός ιδεών μέσα από αναζήτηση άμεσων απαντήσεων σε συγκεκριμένα ερωτήματα, η δημιουργία φανταστικού χώρου και η αξιοποίησή του μέσα από παντομίμα.
- Θέατρο εικόνα
Στο video προτείνεται ένα εργαστήριο βασισμένο στη μέθοδο του Θεάτρου Εικόνα, του Augusto Boal, δημιουργού του Θεάτρου του Καταπιεσμένου[2], προκειμένου οι συμμετέχοντες/ουσες να εμβαθύνουν σε θέματα που αφορούν τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Στόχος του εργαστηρίου είναι να ενθαρρύνει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να σκεφτούν με εικόνες και όχι με λόγο, να συζητήσουν ένα θέμα ή πρόβλημα χωρίς τη χρήση λέξεων, αλλά χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα (το δικό τους ή των μελών της ομάδας τους).
–Η ολομέλεια χωρίζεται σε ομάδες.
-Καθεμιά ομάδα καλείται να δημιουργήσει μια εικόνα που να παρουσιάζει μια λέξη-έννοια, η οποία αφορά το υπό διερεύνηση θέμα που της έχει δοθεί μυστικά πχ. διαπολιτισμικότητα, διαφορετικότητα, στερεότυπα.
-Χρειάζεται συνεχής διαβούλευση με την ομάδα, ώστε όλοι/ες να συμφωνούν με την πρόταση και να αποτελούν μέρος της εικόνας.
-Αυτή αποτελεί την πρώτη εικόνα (πρότυπο) που έχει δημιουργηθεί.
-Ακολούθως ο/η εμψυχωτής/τρια αλληλοεπιδρά με το κοινό/υπόλοιπες ομάδες για τις δικές του/τους ερμηνείες, ενώ ταυτόχρονα προτείνει θεατροπαιδαγωγικές δράσεις, προκειμένου να προβεί σε ενίσχυση της δυναμικής.
-Ενδεικτικές δραστηριότητες αποτελούν: ο τίτλος/λεζάντα, ο εσωτερικός μονόλογος, η αργή κίνηση προς την αλλαγή/απελευθέρωση κ.α.
- Δημιουργώντας συλλογικές ιστορίες μέσα από προσωπικά αντικείμενα
Στο συγκεκριμένο video παρουσιάζεται η βιωματική διαδικασία που ακολουθήθηκε, προκειμένου κάθε συμμετέχων/ουσα, εκκινώντας από ένα προσωπικό αντικείμενο και την ιστορία που αυτό φέρει, να οδηγηθεί σε μια νέα συλλογική ιστορία, η οποία συντίθεται από στοιχεία των διαφόρων προσωπικών ιστοριών των μελών της ομάδας. Μεταξύ των στόχων του βιωματικού εργαστηρίου είναι οι συμμετέχοντες/ουσες να εκφραστούν προσωπικά, να μοιραστούν τις ιστορίες τους με ασφάλεια και δημιουργικότητα και μέσα από σεβασμό για το Άλλο, ενεργητική ακρόαση, αλληλεπίδραση, σύμπραξη και ουσιαστική συνεργασία να οδηγηθούν σε μια συλλογική καλλιτεχνική δημιουργία.
Το εργαστήριο παρουσιάζεται αναλυτικά στις καλές πρακτικές του Playbox, όπως αυτές καταγράφονται μετά την εφαρμογή τους σε μαθητικό πληθυσμό που αφορά το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα.
- Θέατρο σκιών: αξιολόγηση και κλείσιμο εργαστηρίου
Στο συγκεκριμένο εργαστήριο παρουσιάζεται μία εναλλακτική καλλιτεχνική πρόταση που δύναται να αξιοποιηθεί για την αξιολόγηση, τον αναστοχασμό και το κλείσιμο βιωματικών εργαστηρίων. Συγκεκριμένα επιλέγεται το θέατρο σκιών, προκειμένου οι συμμετέχοντες/ουσες, μέσα από κινήσεις, ενσώματους πειραματισμούς και αυτοσχεδιασμούς, να καταθέσουν με μη λεκτικό τρόπο σκέψεις, ιδέες και συναισθήματα αναφορικά με τη συμμετοχή τους στο εργαστήριο που έχει προηγηθεί. Το θέατρο σκιών με τη συμβολή της κατάλληλης μουσικής ή/και επιλογών χρώματος στον φωτισμό, επιτρέπει τη μεταμόρφωση της αξιολόγησης και του αναστοχασμού σε καλλιτεχνική πράξη, ενώ παράλληλα βοηθά τα μέλη που νιώθουν μεγαλύτερη συστολή να εκφραστούν, αποφεύγοντας την άμεση έκθεση στο κοινό.
[1] Ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας και το εκάστοτε πλαίσιο μπορεί να ζητηθεί από τα μέλη να ζωγραφίσουν το σπίτι τους, το σχολείο/Πανεπιστήμιο ή τον τόπο τους κ.α.
[2] Σημειώνεται ότι στο συγκεκριμένο εργαστήριο επιδιώκεται η σύνδεση του Θεάτρου Εικόνα με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και για αυτό προτείνεται η ακόλουθη δομή. Σε περίπτωση που το θέμα της αρχικής εικόνας αποτυπώνει μια υπαρκτή καταπίεση, την πραγματική εικόνα, όπως προτείνεται στο Θέατρο του Καταπιεσμένου, ο γλύπτης ή η ομάδα καλείται να δημιουργήσει ακολούθως την ιδανική εικόνα της κατάστασης που έχει προηγουμένως παρουσιαστεί, όπου συντελείται η άρση της καταπίεσης. Έχοντας δημιουργήσει την πραγματική εικόνα και την ιδανική εικόνα, ο γλύπτης ή η ομάδα καλείται σε επόμενη φάση να δημιουργήσει τις εικόνες μετάβασης: πώς περνούν από τη μια κατάσταση στην άλλη, τι χρειάζεται να αλλάξουν, ώστε να κάνουν επαναστατική την πραγματικότητα (Boal, Αugusto. 2000. Theatre of the Oppressed, London: Pluto Press).
European Erasmus+ Project “Day One in Europe”
The main objective of the European Erasmus+ project “Day One in Europe” was the creation of pedagogical tools for the better reception of children from migrant and refugee families during their integration, both in the daily school life and in the host country’s accommodation facilities. More specifically, the main objective was, on the one hand, the smoother integration of migrant and refugee children into the school and social environments of the host country and, on the other hand, the strengthening and reinforcement of their cultural background and their mother tongue.
The project partners were LE LABA, Ecole élémentaire Ferdinand Buisson, and Territoires Alimentaires from France, Ecole Fondamentale de l’Athénée Royal Bruxelles 2 from Belgium, Instituto Comprensivo Palmanova from Italy, Momentum Marketing Services Limited from Ireland and VisMedNet Association from Malta. In line with the objectives of the project, the above partners were involved in the creation of the Lunch box, Mail box, Playing box, Music box and Language box.
The Greek participation and in particular, the members of the social cooperative enterprise SynkoinO were involved in the creation of the PlayBox, where the main objective is the use of forms of “theatre in education” and “social theatre” in the context of intercultural education.
Within the framework of the PlayBox, the following 6 experiential workshops were designed and implemented for the theoretical and practical training of the trainee teachers/partners in the project.
https://dayoneproject.eu
Teacher Training – Experiential workshops for adults
- Group dynamics: getting to know the members
The video presents an introductory game, whereby participants are first asked to draw their[1] workplace and then to present themselves in their workplace to their partner. The pairs exchange the relevant information and finally each person is invited to present his/her pair to the plenary/circle.
- Creativity: From stimulus to role and story
The video proposes an experiential process that was followed in order for each participant, starting from the same stimulus (an ambiguous image), to be led to the creation of his/her role and thus his/her story.
-First, each person is asked to draw the first figure he/she saw from the stimulus, making a specific choice.
-Then each member is asked to portray through his/her body the figure he/she has drawn and with the help of the technique given conditions to create his/her role, answering the questions: Who? Where? When? What is done? What does the role want? How?
-In the next step some volunteers are invited in role for an interview and are asked questions by the plenary. The drama convention proposed is hot seating.
-Depending on the story being created and its dramatic interest, the facilitator suggests selected drama techniques to further deepen the story: flashback scene, fast forward scene, advice, role on the wall, alter ego, etc.
- Creativity: flow, flexibility and imagination
This workshop is about exploring the inescapable relationship between Creativity and Art, as participants are invited to participate experientially in an aesthetic experience. More specifically, the workshop selects and implements specific experiential activities and theatre games aimed at developing the key characteristics of creativity, including flow (the multiplicity of ideas), flexibility (the variety of ideas) and imagination. Relevant activities presented in the video include multi-purposing (transforming) an object, brainstorming through the search for immediate answers to specific questions, creating an imaginary space and using it through pantomime.
- Image Theatre
The video proposes a workshop based on the method of the Image Theatre, by Augusto Boal, creator of the Theatre of the Oppressed[2], in order to deepen the participants’ understanding of issues related to intercultural education.
The aim of the workshop is to encourage participants to think with images rather than with words, to discuss a topic or problem without the use of words, but using only the body (their own or that of their group members).
-Each group is asked to create a picture/an image that presents a word-concept related to the topic which is under research. The world is secretly given to each group, e.g. interculturalism, diversity, stereotypes.
-Continuous consultation with the group is needed so that everyone agrees with the proposal and is part of the picture.
-This is the first image (template) that has been created.
-Subsequently, the facilitator interacts with the audience/other groups for its/their own interpretations, while at the same time proposes drama/theatre conventions in order to enhance the dynamics.
-Indicative conventions include: the title/caption, the internal monologue, the slow-motion movement towards change/liberation and other.
- Creating collective stories through personal objects
This video presents the experiential process that was followed in order for each participant, starting from a personal object and the story it carries, to be led to a creative process so as to devise a new collective story with others. This new collective story is asked to be composed of elements of the different personal stories of the group members. Among the objectives of the experiential workshop, are, for the participants to express themselves personally, to share their stories safely and creatively and through respect for the Other, active listening, interaction, partnership and meaningful collaboration to be led to a collective artistic creation.
The workshop is presented in detail in the Playbox good practices, as documented after their implementation with a pupil population relevant to the European Programme.
- Shadow theatre: workshop evaluation and closure
This workshop presents an alternative artistic proposal that can be used for the evaluation, reflection and closure of experiential workshops. Specifically, shadow theatre is chosen in order for the participants, through movements, corporal language and improvisation, to express in a non-verbal way thoughts, ideas and feelings regarding their participation in the previous workshop. Shadow theatre, with the contribution of appropriate music and/or colour choices in lighting, allows the transformation of evaluation and reflection into an artistic action, while helping members who feel more shy to express themselves, avoiding direct exposure to the audience.
[1] Depending on the needs of the group and the context, members may be asked to draw their home, school/university or place, etc.
[2] It should be noted that this workshop aims to link the Image Theatre with intercultural education and therefore the following structure is proposed. In case the subject of the original image captures an existing oppression (the real/actual image, as proposed in the Theatre of the Oppressed), the sculptor or the group is invited to subsequently create the ideal image of the situation previously presented and where the removal of the oppression takes place. Having created the actual image and the ideal image, the sculptor or the group is then invited to create the image(s) of transition: how they go from one situation to another, what they need to change in order to revolutionize the reality (Boal, Augusto. 2000. Theatre of the Oppressed, London: Pluto Press).
){kind=link}